Περί Περισσοτέρων των Τριών "Διαστάσεων"

Δεν θα χρειαστούν πολλές διευκρινήσεις στο παρακάτω παράθεμα από το βιβλίο

ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΕΙ ΤΟΥ ΕΝ ΔΕΛΦΟΙΣ

του Πλουτάρχου για να εννοήσει ο αναγνώστης του ιστολογίου την σημασία του και τον λόγο που το παρουσιάζω σε αυτή την ανάρτηση.
Το εν λόγω σύγγραμμα του Πλουτάρχου χρονολογείται -σύμφωνα με τους ερευνητές- είτε στα τέλη του 1ου αιώνα είτε μέσα στο διάστημα 117 - 138 του 2ου αιώνα.

Ο Πλούταρχος στο έργο αυτό επιχειρηματολογεί για τη σημασία του γράμματος Ε, που ήταν αφιερωμένο στο θεό Απόλλωνα στους Δελφούς. Τότε η ονομασία του γράμματος Ε δεν ήταν "Έψιλον" αλλά "Ει". Επίσης επιχειρηματολογούν πάνω στο ίδιο θέμα και οι συνομιλητές του Πλουτάρχου.

Κάποιοι -μεταξύ των οποίων και ο ίδιος ο Πλούταρχος- θεωρούσαν οτι το Ε αυτό είχε αριθμητική σημασία, δηλαδή οτι αντιπροσώπευε τον ιδιαίτερα σημαντικό, σύμφωνα με τα επιχειρήματα που παραθέτουν, αριθμό 5.

Ανάμεσα λοιπόν στα πολλά επιχειρήματα του Πλουτάρχου, ένα που μου τράβηξε ιδιαίτερα την προσοχή είναι το παρακάτω, το οποίο παραθέτω σε μετάφραση του Σταύρου Γκιργκένη -από τις εκδόσεις Ζήτρος:

"... Αυτοί που μεγαλύνουν την τετράδα δε μας διδάσκουν κι άσχημα οτι όλα τα σώματα γεννήθηκαν σε σχέση μ' αυτήν. Επειδή, όμως, κάθε στερεό υπάρχει κατά μήκος και κατά πλάτος που προσέλαβαν βάθος, και επειδή πριν από το μήκος υπάρχει το σημείο, το οποίο αντιστοιχεί στη μονάδα, και επειδή το μήκος χωρίς πλάτος ονομάζεται γραμμή και είναι η δυάδα, ενώ η κίνηση της γραμμής κατά πλάτος γεννά την επιφάνεια που αναλογεί στην τριάδα, και επειδή, αν προστεθεί στα παραπάνω το βάθος, η όλη αυξητική διαδικασία καταλήγει σε ένα στερεό που αποτελείται από τους τέσσερις αυτούς παράγοντες, γίνεται πια σε όλους φανερό οτι η τετράδα, αφού προήγαγε τη φύση μέχρι σ' αυτό το σημείο, δηλαδή μέχρι να τελειοποιήσει το σώμα και να του παράσχει όγκο και στερεότητα, την παράτησε κατόπιν ενδεή από το σημαντικότερο όλων των πραγμάτων. Γιατί το άψυχο, για να το πω απλά, είναι ορφανό και ατελές και ανίκανο για οτιδήποτε, από τη στιγμή που δεν υπάρχει ψυχή για να το χρησιμοποιήσει. Η κίνηση όμως και η διάταξη, η οποία εμφυσά (στο σώμα) την ψυχή και συμβαίνει σε μια μεταβολή σύμφωνη προς το πέντε, προσφέρει στη φύση την τελείωσή της και έχει τόσο μεγαλύτερο κύρος από την τετράδα, όσο διαφέρει στην αξία το ζωντανό από το άψυχο..."

Άκρως ενδιαφέρον, δεν νομίζετε;

• 1η "διάσταση": το σημείο
• 2η "διάσταση": η γραμμή, που παράγεται από την κίνηση του σημείου
• 3η "διάσταση": το επίπεδο, που παράγεται από την κίνηση της γραμμής
• 4η "διάσταση": ο όγκος, που παράγεται από την κίνηση του επιπέδου -και τέλος:
• 5η "διάσταση": η κίνηση και η διάταξη* που προσδίδει "ψυχή" στο στερεό σώμα.

* (κίνησις ή διάθεσις στο αρχαίο κείμενο)

Αρκεί τώρα να σκεφτούμε το πολύ απλό: Ο χρόνος δεν είναι παρά ένα "μέτρο" της κίνησης...